عوامل تاثیر گذار بر کارایی کارتهای گرافیک
وضوح تصویر
پس از آنکه کاربری کارت گرافیک مشخص شد، یکی از اصلیترین عامل تعیین کننده در انتخاب کارت گرافیک برای گیمینگ، وضوح تصویری است که در آن بازیهای خود را اجرا میکنید. وضوح تصویر بالاتر معمولاً بار پردازشی بیشتری را بر پردازنده گرافیکی وارد میکند و هم زمان حافظه ویدئویی بیشتری نیز میطلبد. از این رو با بالا رفتن وضوح تصویر، به کارت قدرتمندتر و با پهنای باند حافظه بیشتری نیاز دارید.
نرخ فریم دهی
برای اجرای روان بازیها، کارت گرافیک میبایست در هر ثانیه تعداد مناسبی فریم را رندر و به نمایش بگذارد. بر سر مقدار قبول آن اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد اما میتوان گفت که زیر 30 فریم بر ثانیه، روان و طبیعی نخواهد بود. هم زمان بسیاری از گیمرها 60 فریم را یک استاندارد میدانند. نرخ فریم دهی از قدرت پردازشی و حافظه ویدئویی ناشی میشود اما وضوح تصویر، کیفیت محتوای بازی، بهینه بودن موتور بازی، اعمال فیلترها و سطح جزئیات مستقیماً بر روی آن تاثیر میگذارد. از این رو با بالاتر رفتن وضوح تصویر و جزئیات، بار پردازشی بیشتری متوجه پردازنده گرافیکی میشود و حافظه ویدئویی بیشتری نیز نیاز خواهد بود.
اعمال فیلتر های نرم افزاری
با اعمال فیلترهای گرافیکی مختلف؛ لذت بازیها بیشتر میشود، کیفیت بافتها بالا میرود، سایهپردازی طبیعیتر میشود، نور، مو و خز جلوه طبیعی تری مییابند. اما اعمال این فیلترها بار پردازشی بیشتری را بر پردازنده گرافیکی وارد میکند. از این رو اگر قصد اعمال فیلترهای مختلف و یا استفاده از فناوریهای نرم افزاری نظیر HairWorks را دارید، باید کارت گرافیک قدرتمندی انتخاب کنید.
فناوری های مورد پشتیبانی
سازندگان پردازندههای گرافیکی معمولاً فناوریهای نرم افزاری را نیز ارائه میکنند که میتوان به FreeSync، G-SYNC، و Ray Tracing و DLSS اشاره کرد. سازندگان پردازندههای گرافیکی در ارائه این فناوریها برای محصولات مختلف، همواره سیاست گذاریهای خاصی را اعمال کنند. از این رو ممکن است که برخی فناوریها صرفاً به نسلها و محصولات خاصی و بدون لحاظ قیمت محدود شود. از این رو تهیه محصولات جدیدتر میتواند با شانس بیشتری برای برخورداری از فناوریهای آتی همراه باشد.
رابط های برنامه نویسی(API)
برای ترسیمات گرافیکی؛ پردازنده گرافیکی از کتاب خانههای برنامه نویسی استفاده میکند که از آشناترین آنها میتوان به DirectX اشاره کرد. پشتیبانی از رابطهای برنامه نویسی متعدد یک مزیت محسوب میشود اما از آنجایی که این کتابخانههای برنامه نویسی همواره به روز و نسخههای جدیدی از آنها عرضه میشود، ممکن است که پردازنده گرافیکی از همه آنها و یا جدیدترینها پشتیبانی نکند. از این رو باز هم توصیه میشود که به سراغ پردازندههای گرافیکی بروید که حداکثر یک سال از زمان معرفی آنها میگذرد.
میزان مصرف انرژی و حرارت تولیدی
یکی دیگر ازمشخصات مهم و تاثیر گذار پردازندههای گرافیکی توان طراحی گرمایی یا TDP است. این مقدار بر اساس وات بیان میشود و افزون بر نشان دادن حداکثر توان مصرفی پردزانده گرافیکی، میزان حرارت تولید شده را نیز نشان میدهد. TDP به فناوری ساخت، تعداد ترانزیستورهای بکار رفته در تراشه و معماری آن بر میگردد. از این رو TDP پایینتر به معنای خنکتر بودن و مصرف کمتر انرژی است. نسلهای جدید معمولاً نسبت به نسلهای پیشین توان طراحی گرمایی کمتری دارند و از این رو پردازندههای گرافیکی جدید، بهره وری بالاتری از انرژی دارند و خنکتر و کم مصرفتر هستند. با توجه به TDP کارت و مصرفی دیگر اجزای سیستم، میبایست از کافی بودن توان پاور نیز مطمئن شد.
ASIC quality یا کیفیت تراشه
احتمالاً ASIC quality را در مورد کارتهای گرافیک از زبان افراد مختلفی شنیدهاید، اما به راستی ASIC quality چیست و چه اهمیتی دارد؟ در دل تراشهها از جمله پردازندههای گرافیکی (GPU)، قطعه سیلیکونی قرار دارد که اجزای الکترونیکی تراشه بر روی آن قرار گرفتهاند. این قطعه که از جنس سیلیکون است و از قطعههای سیلیکونی برش مییابد. در هنگام ساخت، تعداد زیادی از آنها از یک ویفر ساخته و سپس برش داده میشوند و هریک از آنها یک تراشه کامل است. از یک ورقه سیلیکونی (ویفر)، دهها و حتی صدها تراشه ساخته میشود. این قطعههای سیلیکونی که از آنها تراشهها ساخته میشوند، دایرهای شکل بوده و اجزای تراشهها بر روی آنها قرار میگیرند. اما کیفیت تراشه یا ASIC quality چیست؟
همانطور که گفته شد، هنگام ساخت تراشهها، بر روی یک قطعه سیلیکونی دایرهای شکل، چندین تراشه قرار میگیرد، یا به عبارتی از هر قطعه، چندین تراشه ساخته میشود، بر اساس تجربه و بررسیهای مختلف، تراشههایی که در بخش مرکزیتر این قطعه قرار دارند، کیفیت بهتری نیز دارند. برای درک بهتر این مسئله، یک چاپگر معمولی را در نظر بگیرید؛ فرض کنید که نوشتههای وسط برگههایی که چاپ میشوند، کیفیت بهتری نسبت به حاشیههای آن داشته باشند و هر چه که از وسط برگهها فاصله بگیریم و به حاشیههای آن نزدیک شویم، کیفیت نوشتهها کاهش یابد. در ساخت تراشه نیز چنین است و هرچه که از هسته قطعه سیلیکونی فاصله میگیریم، کیفیت تراشه کاهش مییابد.
برای کیفیت تراشهها یک حداقل مشخص وجود ندارد اما در هنگام ساخت تراشهها، در صورتی که کیفیت تراشه نهایی کمتر از یک مقدار مشخص باشد، مورد استفاده قرار نمیگیرد. اما کیفیت تراشه چه اهمیتی دارد؟ میتوان گفت که هرچه کیفیت تراشه بالاتر باشد، بهتر است، اما نه لزوماً. کیفیت تراشه بیشتر در اورکلاکینگ اهمیت مییابد و گاهاً دیده میشود که یک اورکلاکر، دهها و حتی صدها کارت را برای دست یابی به تراشهای با کیفیت بالا، تست میکند. اما اهمیت خود ASIC quality در چیست؟
کیفیت پایین
هرچه که کیفیت تراشه پایینتر باشد، برای پایدار شدن ولتاژ بیشتری میطلبد و همزمان انرژی بیشتری مصرف میکند. همچنین پتانسیل اورکلاکینگ آن با خنک کنندههای معمولی (بادی/ایر) پایینتر است. بنابراین زیاد نمیتوان آن را با خنک کننده خود کارت اورکلاک کرد. تراشه های با ASIC quality پایین، پتانسیل اورکلاکینگ بالاتری تحت نیتروژن مایع و آب دارند اما با خنک کننده های معمولی، پتانسیل اورکلاکینگ پایین تری دارند.
کیفیت بالا
هرچه که کیفیت تراشه بالاتر باشد، با ولتاژ کمتری پایدار میشود انرژی کمتری نیز مصرف میکند. این دو باعث میشوند تا تراشه پتانسیل اورکلاکینگ بالاتری داشته باشد. بنابراین تراشههای با ASIC quality بالا، برای کسانی که مایل به اورکلاک آن باشند، مطلوبتر است.
با خواندن توضیحات فوق احتمالاً همه ما خواهان کارتهایی با بالاترین کیفیت تراشه هستیم، اما چگونه متوجه شویم که کیفیت ASIC quality کارت چقدر است؟ تقریباً هیچ راهی بجز استفاده از نرم افزار GPU-Z و یا اورکلاک عملی، برای سنجش کیفیت تراشه کارت گرافیک در هنگام خرید وجود ندارد. بنابراین ممکن است که دو نمونه کارت گرافیک از یک مدل واحد تهیه کنید .
اما کیفیت تراشه آنها تا 20 درصد و حتی بیشتر تفاوت داشته باشد.اما در این میان، با توجه به تمایل طیبعی کاربران برای تراشههای با کیفیت بالا، برخی سازندگان در سریهای خاصی از محصولات خود، تراشهها را دست چین میکنند و تراشههایی که کیفیت آنها از حداقل تعیین شده کمتر باشد، مورد استفاده قرار نمیگیرد و یا در سریهای دیگری استفاده میشود. فناوری GPU Gauntlet کمپانی گیگابایت، نمونهای از دست چین تراشههای باکیفیت است، یا EVGA در کارتهای مخصوص اورکلاکینگ، تنها از تراشههای باکیفیتتر استفاده میکند.
در حالی که کیفیت بالاتر تراشه برانگیزنده به نظر میرسد، اما لزوماً بهتر نیست. اگر قصد اورکلاک کارت گرافیک خود را نداشته باشید، عملاً ASIC quality نباید برای شما اهمیتی داشته باشد. البته آنچه که گفته شد، لزوماً همیشه درست نیست و اختلاف نظرهای زیادی پیرامون ASIC quality وجود دارد.